زنجفیل

زنجفیل

تاریخچه

کاربرد دارویی زنجفیل , به چین و هند باستان باز می گردد و منابع مربوط به کاربرد ان در فارما کوپه ها پیدا شده است. در قرن سیزدهم, به دنبال مشخص شدن خواص زنجفیل در اشپزی , استفاده ان در سراسر اروپا رایج شد. زنجفیل در عطاری های قرون وسطی  جایگاه خاصی داشت و از ان برای درمان تهوع در سفر( ماشینی شدن), تهوع , خماری در صبح گاه و نفخ استفاده می شد.

بر طبق مدارک اثرات زیر را برای زنجفیل قائل بوده اند :

ضد تهوع , مقوی قلب , ضد لخته ی خون , ضد باکتری , ضد اکسیدان , ضد سرفه , ضد سموم کبدی,  ضد التهاب , ضد موتاژن , محرک , معرق , مدر , کاهش اسپاسم , محرک سیستم ایمنی , ضد نفخ , شیر افزا , افزایش ترشحات روده ای معده ای , پایین اورنده ی کلسترول خون , بالا برنده ی گلوکز خون ومحرک خون مغزی. زنجفیل به علت داشتن طعم تلخ زننده به طور سنتی  برای تقویت ومحرک عمل هضم به کار میرود.

اثرات مهم

1– خاصیت ضد تهوع واستفراغ به طور مطلوب

2- خاصیت ضد اکسیدان قوی

3- خاصیت کاهش چسبندگی پلاکت( این خاصیت زنجفیل از سیر وپیاز قوی تر است)

4- کاهش دهنده ی کلسترول , صفرا اور, محرک روده ومعده , مقوی معده ,ضد اسپاسم و معرق. دارای خاصیت انتی بیوتیکی بر علیه سالمونلا تیقی , ویبریو کلرا,  تریکو فیتون و یولاسئوم و تریکوموناس واژینالیس با قدرت بالایی است.

5- مقوی قلب وخاصیت کاهش پر فشاری خون ,محافظ کبد , دارای خاصیت ضد درد که مشابه با کاپسا ایسین فلفل سبز عمل می کند.

6 - داری خاصیت ضد زخم معده, ازمایشهایی با موادی که ایجاد زخم معده میکنند, مانند الکل  ,ایندو متاسین و اسپرین انجام شده است که خاصیت ضد زخم معده ان را اثبات کرده است. زنجفیل از نظر طبیعت جزو مواد گرم , خشک و سوزاننده است.

عوارض جانبی

زنجفیل در حد مصرف دارویی دارای عارضه جانبی نیست.

احتیاط

ممکن است با دارو های قلبی , دیابت و ضد انعقاد تداخل نماید. هم چنین در دوران بارداری وشیردهی از مصرف زیاد ان باید خودداری کرد.

طریقه و میزان مصرف

تهیه چای – می توان به روی نیم تا یک گرم از پودر ان یک استکان اب در حال جوشیدن ریخت , و در حدود 15 دقیقه صبر کرد , سپس ان را صاف نموده و مصرف کرد.

چون پودر ان دارای مزه تند و سوزاننده است لذا بهترین روش مصرف ان تهیه کپسولهای ان است که به راحتی مصرف می شود. برای این کار میتوان کپسولهای خالی 500 میلی گرمی را از دارو خانه تهیه کرد و انها را از پودر زنجفیل پر نمود , تا هم وزن ان مشخص باشد وهم مزه تند ان احساس نشود.

میزان مصرف زنجفیل به عنوان ضد تهوع و استفراغ نیم تا یک گرم است که در فاصله ی زمانی نیم تا یک ساعت قبل از مسافرت باید مصرف گردد. در مورد استفاده ان در زنان باردار پیشنهاد می شود صبح هنگام یک گرم از ان مصرف شود.

هم چنین به منظور درمان ارتریت, لازم است که میزان مصرف ان 4-2 گرم در روز باشد که می توان چندین هفته این میزان را ادامه داد تا رضایت بیمار جلب شود.

نکات قابل توجه

1-سوالات زیادی در مورد مقدار مصرف حقیقی زنجفیل مطرح است. به طور معمول , روزانه یک گرم از پودر خشک زنجفیل توصیه می شود. این مصرف در هندوستان گاهی 10-8 گرم می باشد اما عوارضی گزارش نشده است.

2-  ازمایش های  انجام شده بر روی موش نشان داده است که میزان 5/2 گرم بر کیلوگرم وزن بدن موش هیچ گونه مرگ و میری را نشان نداده و عوارضی نیز تا هفت روز پس از ان مشاهده نشده است .

3- توصیه میشود که مصرف زنجفیل با معده خالی و به طور یک جا کمتر از 6 گرم باشد, چون ممکن است مقادیر بیش تر از این , موجب التهاب و زخم معده شود.

4- در صورتی که تنطور ان در دسترس باشد, مقدار 2 تا 10 قطره از ان برای رفع تهوع , نفخ, هضم غذا و تحریک گردش خون و گرم شدن مفید است.

5- در صورتی که اسانس زنجفیل در دسترس باشد , 5 تا 10 قطره ان را با 25 میلی لیتر روغن بادام مخلوط نمایید. این مخلوط به عنوان ماساژ برای دردهای روماتیسمی بخصوص پاها مفید است. گاهی به این مخلوط اسانس اوکالیپتوس و ژونی پر(نوعی سرو) نیز اضافه میگردد که اثر ان قویتر می شود.

6- مصرف خوراکی 1 تا 2 قطره اسانس زنجفیل بر روی یک حبه قند و یا مخلوط با نصف قاشق چای خوری عسل برای تسکین دل دردهای زمان قاعدگی , تهوع و مشکلات معده دارای اثر خوبی می باشد.

                                                                   منبع : کتاب گیاهان دارویی و گیاه درمانی( جلد اول)

                                                                            مولف کتاب: دکتر صالحی سورمقی